Anlamlı Yaşam

Çoğumuz yaşadığımız hayatı ve anlamlı olup olmadığını zaman zaman sorgular. Genellikle anlamsızlık duygusunu hissettiği zamanlarda bunu yapar. Çünkü bazen emeklerinin karşılığını almadığını düşünür ya da sevdiği kişilerle ilişkisi istediği gibi değildir. Yani yaşam onun için istediği gibi veya istediği yerde değildir. Yaşama devam edebilmek, yaşam için motivasyon hissedebilmek için insanın anlama da ihtiyacı vardır. Çünkü anlam, tüm diğer ihtiyaçlarımız( güvende olma, fizyolojik ve duygusal ihtiyaçlar, kendini gerçekleştirme vb.) gibi hayatta kalma arzumuzun ruhsal bir dışavurumu ve eyleme geçme konusunda iyi bir güdüleyicidir.

Bu konuda Victor Frankl, insanın anlam arayışı olduğunu söylemektedir. İnsan ruhsal derinliğinde anlam istemi ile beraberdir. Ve bu anlam yalnızca kişinin kendisi tarafından bulunuyor olması ile beraber eşsiz ve özel bir yapıya sahiptir. Bazı ideallere göre, anlam ve değerleri oluşturan şeyler savunma mekanizmaları, tepki oluşumları ve yüceltmelerin etkisindedir. Fakat insan sırf savunma mekanizmaları ile yaşamak isteyecek bir varlık olmayacağı gibi, aynı zamanda tepki oluşumları için de ölmek isteyecek bir varlık değildir.

İnsan kendi idealleri ve değerleri için yaşayabilme ve ölebilme yetisine sahip bir varlıktır

https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/514793
(Frankl, 2014:114).

Dolayısıyla yaptığı şeyde, şuanda ki varoluşunda anlam bulamayan birey, varoluşunun engellendiğini hissetmekte, bu negatif duygu ve durumlardan uzaklaşmak için kaçış etkinliklerine ihtiyaç duymakta ve belki hastalanabilmektedir.

Frankl’ın temel savı; İnsan olarak bizlerin ruhsal varlıklar olduğumuz ve hayatın zorluklarının duygusal ve ruhsal gelişimimizi gerçekleştirmek için bir köprü olduğu yönündedir.

Frankl, sıradan insanların üç yolla bir anlam bulma imkanına sahip olduklarını görebileceğimizi söyler: Bunlardan birincisi, insanın yaptığı bir iş veya ortaya koyduğu bir eser ile. İkincisi, yaşadıkları ile, bir insan yaşadıkları ile, sadece iş hayatında değil, sevgide de bir anlam bularak bunu keşfedebilir. Bunun dışında onu anlam bulmaya götüren bir üçüncü yol ise, Ne zaman değiştiremeyeceğimiz ile karşı karşıya kalsak, bu durum karşısındaki tavrımızı, hem tavrımızı hem de kendimizi geliştirme imkanına sahip olduğumuzun kavranmasından geçer. Bunu olgunlaşarak ve büyüyerek, kendimizi aşarak yapabiliriz. Bunlar aynı şekilde acı, suç ve ölüm unsurlarından oluşan “trajik üçlü” için de geçerlidir, öyle ki, acı bir eyleme, yaratıcılığa; suç bir değişime ve insanın faniliği, varoluşunun geçici olması ise, sorumlu davranma dürtüsüne dönüşebilir (Frankl, 2014:102).

Hayatın anlamı sorusu, insan hayatında çok önemli bir yerdedir. Kişiler genellikle yapmayı düşündükleri şeyleri yapmadan önce doğru mu yapıyorum sorusunu sorarlar. Genellikle, Doğru mu yoksa yanlış mı yaptığına yönelik bu sorunun asıl merak edilen şeye yani, Ben Kimim?, Neden Buradayım? Ve Durum ne gerektiriyor, bu koşullarda ne yapabilirim? e yöneliktir ki bu da kişinin kendi varoluşuna aynı zamanda yaşamının anlamına yöneliktir. Bu sorularının cevabını vermiş bir kişi, kendini tanıyan biridir. Ve onun için değerli ve önemli olan şeyleri kavradığında iç arzuları ile doğru teması gerçekleştirebilecek bir bireydir. Bu da kişinin anlamlı bir hayat yaşamasını sürdürür ki, bu birey hayatın önüne getirdiği durum ve koşullara yanıt verme cesaretini gösterebilecektir. Neye ve kime karşı sorumlu hissettiğini bilecek, böylece anlamı gerçekleştirebileceği, potansiyelini en üst düzeyde kullanabileceği bir hayatı yaşayacaktır. Kendinden daha yüce bir şeyin bir parçası olacak ve aşkın bir yaşamı kucakladığı andan itibaren hayatının zorunluluklarıyla değil, sorumlulukları ile ilgilenecektir.

Dolayısıyla anlamlı yaşam, bizim kim olduğumuza, bu hayatta neden var olduğumuza, bu kişi olarak neler yaptığımızın yanıtını içerir. Ona anlam veren kendimiz olma işidir.