SAPLANTILI BAĞLANMA
Saplantı, zihnin herhangi bir konu ya da durumda takılı kalarak oluşturduğu ve kendisini içinde bulunduğu düşünce yapısından kurtaramadığı yersiz düşüncelerdir.
Bazı durumlarda zihnimizdeki düşüncelerin yersiz ya da gerçek dışı olduğunu bilsek de, bu farkındalık saplantıdan kurtulmak için tek başına yeterli değildir.
Saplantılı düşünceleri ortadan kaldırmak için bireyin dinamikleri, duygu ve düşüncelerinin kaynağını ele almak gerekir.
Bebeklikten itibaren geliştirilen kaygılı bağlanmanın bir uzantısı olarak, yetişkinlerde saplantılı bağlanma görülebilir.
Kaygılı bağlanmaya sahip olan bireyler, hayatlarının genelinde hakim olan kaygı, stres ve geleceğe dair duydukları belirsizliği ilişkilerine de taşıyarak, saplantılı bağlanma modeli geliştirebilirler.
Saplantılı bağlanma durumu, ilişkiyi bireyler için oldukça çekilmez bir hale getirebilirken, cinsiyetten tamamen bağımsız olarak oldukça tehlikeli sonuçlara da yol açabilmektedir.
Saplantılı Bağlanma ile Nerelerde Karşılaşırız?
Sıklığı giderek artan kadına karşı şiddet vakaları, tutku cinayetleri ve bunlara bağlı intiharların yanı sıra. En ufak bir problemde sosyal medyada paylaşılan serumlu bir kol fotoğrafı ya da abartılı alkol masaları, saplantılı bağlanmış bireyleri işaret ediyor olabilir.
Tüm bunlar saplantılı bağlanmış bir yetişkin ve partneri için ne kadar tehlikeli olsa da, çoğu zaman görmezden gelinerek aşkın, sevginin ve tutkunun bir parçası olarak algılanıyor ve bu tür davranışları sergileyen bireyler cesaretlendirilebiliyor.
Saplantılı Bağlanma Nasıl Oluşuyor
Kaygılı bağlanma sonucu oluşan, düşük benlik algısı ile ortaya çıkan saplantılı bağlanma, bireyin kendisini olumsuz algılaması, ancak partnerini olduğundan daha iyi bir noktaya koyarak idealize etmesi ile oluşmaya başlamaktadır.
Bireyin kendisine karşı duyduğu özgüven eksikliği ve sevilemez olduğuna dair olan inancı, kendisini, ilişkisini ve partnerini sürekli olarak sorgulamasına yol açmaktadır.
Bu sorgulamaların doğurduğu ve temeli olmayan kıskançlık ve kaybetme korkusuna karşı, saplantılı bağlanmış birey partnerine baskı yapmaya başlayarak, ilişkinin üzerindeki kontrol hissini arttırmaya çalışmaktadır.
Ancak mümkün olmayan ve gerçek dışı kontrol isteği, çoğu zaman ortaya şiddet ve diğer çeşitli tehlikeli davranışları beraberinde getirmektedir.
Neler Yapabiliriz?
Aşkı, tutkuyu ve sevgiyi saplantıdan ayırmak ve bu tür yersiz, gerçek dışı düşünce ve davranışların tehlikeli sonuçlar doğurabileceğini unutmamak gerekir.
Saplantılı bir partnere sahip olmak kadar, çeşitli saplantılara karşı mücadele vermek de oldukça güç olabilir. Sürekli yaşanan belirsizlik hali, kıskançlık atakları ve asla doyurulamayacak bir kontrol hissi ile sağlıklı bir ilişki sürdürmenin hiç de kolay olmadığını tahmin edebilirsiniz.
Ancak sizin, partnerinizin ve ilişkinizin sağlığı açısından, bir uzmandan destek alarak bu durumun üstesinden gelebilir ve pek çok istenmeyen durumu henüz başlamadan ortadan kaldırabilirsiniz.
Samet Ahmet Makinacı
Stajyer Psikolog
sametamakinaci@gmail.com
