Neden Öfkeleniriz
Öfkelendiğinizde kendinizi, “Neden öfkelendim ki şimdi ben?!” derken buluyor musunuz? Belki de öfkeli hissettiğiniz an hemen bu duygudan kurtulmaya çalışıyorsunuz. Peki çok sevinçli olduğunuz bir anda kendinizi hiç “Aa, neden mutluyum şimdi canım ben?!” diye sorgularken buluyor musunuz? Muhtemelen hayır. İşte bu yazıda, aslında öfkelenmenin de mutlu olmak kadar doğal olduğundan ve öfkelenmemizin sebeplerinden bahsedeceğiz.
Öfke, neşe, üzüntü, şaşkınlık, korku gibi bir duygudur. Duygular kendinizi tehditlere karşı savunmanızı, sosyal bağ kurmayı ve üremeyi, size keyif veren uğraşlarla ilgilenmenizi, yaşadığınız bir kayıptan sonra yeniden bağ kurmanızı ve çevrenizi keşfetmenizi sağlamaları açısından değerlidir. Duygular doğası gereği iyi veya kötü değillerdir. Dolayısıyla öfkelenmek de iyi veya kötü olarak adlandırılamaz. Ancak öfkenizle ne yaptığınız onu iyi veya kötü yapar. Bu yüzden, tıpkı diğer duygularımız gibi, öfkemizi kabul ederek işe başlamalıyız.
Tüm duygularımızın olduğu gibi öfkenin de bir işlevi vardır: Tehditlere karşı kişiyi harekete geçirmek. Olası tehdit anlarında harekete geçen öfke, kişinin kendini korumasına yardımcı olur. Fakat her şeyin fazlasında olduğu gibi, öfkenin fazlasının da zarar olduğunu göz önünde bulundurarak, kontrolsüz ve aşırı öfkenin bazı problemlere yol açabileceğini unutmamalıyız. Aşırı ve kontrolsüz öfke, fiziksel ve mental olarak kişiye zarar verebileceği gibi, ilişkilerini ve iş hayatını da olumsuz yönde etkileyebilir. Öfkenin tetikleyicilerini bulmak, bu zararları en aza indirmek için güzel bir başlangıç olacaktır.
Öfke, herkes için çok farklı sebepleri olabilen karmaşık bir duygudur. Haksızlığa uğramak, engellenmek, hayal kırıklığına uğramak, ayrımcılığa maruz kalmak bu sebeplerden bazılarıdır. Her ne sebepten olursa olsun, öfke duygusunu kabul etmek ve aşırı öfkeyi kontrol altına almak gereklidir çünkü her duygu gibi öfke de bastırıldıkça ve görmezden gelindikçe farklı şekillerde ortaya çıkarak kendini gösterir. Depresyon, madde bağımlılığı, kariyer yaşamında gerileme, fiziksel sağlık problemleri (baş ağrısı, uyku problemleri, sindirim problemleri, yüksek tansiyon ve kalp rahatsızlıkları) ve konsantrasyon eksikliği, öfkenin kendini gösterme şekillerinden sadece bazılarıdır.
Unutmayın ki her insan öfkelenir. Belli sınırlarda öfkelenmek, sağlıklı bir duygu durumunuz olduğunun bir göstergesidir. Bu yüzden diğer duygularınız gibi öfkenize de sahip çıkmak önemlidir. Aşırı ve kontrolsüz bir şekilde öfkelendiğinizi düşünüyorsanız, kendi tetikleyicilerinizin farkına varmak ve çeşitli baş etme stratejileri öğrenmek için bir uzmandan destek almanız faydalı olacaktır.
Sevgiler,
Psk. İyem Çiftci
Kaynakça
Elliott, C. ve Smith, L. (2017). Öfke Kontrolü for Dummies (2.baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
What Causes Anger?(b.t.). Seasons Therapy.https://seasonstherapy.com/wp-content/uploads/2013/12/What-Causes-Anger.pdf
