TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU

TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU

Travma sonrası stres bozukluğu(TSSB), doğa veya insan kaynaklı hayati tehdit
oluşturan olaylar sonrası ortaya çıkarak bireyin kişisel, sosyal ve iş hayatını olumsuz
etkileyerek gündelik yaşamı zorlaştıran ciddi bir sağlık sorunudur.

TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU NEDENLERİ

Travmatik olay sadece kişinin başına gelerek değil, olaya şahit olma, bir yakının
başına gelen olayı duyma ya da anlatılanlardan travmatik olaylara uzun süre boyunca maruz
kalma yolu ile de bireyin travmatize olmasına yol açabilir.

TSSB İLE TANIŞMA

Travmatik olaylar sonrasında bir süre boyunca normalden daha farklı belirtiler
göstermek, uyku problemleri yaşamak ve olaya dair çeşitli korkulara sahip olmak gayet
normal ve doğaldır. Ancak travmatik olaylar deprem, sel yada terör olayları gibi herkes
tarafından tanık olunan ve genel olaylar olsalar dahi, bireylerin öznel olarak verdiği tepkiler
ve olayın üzerlerindeki etkileri değişiklik gösterebilir.
Olayın etkileri günlük hayatı ciddi şekilde zorlaştırmaya başlamış ya da 6 ay veya
daha uzun süreli devam eden sorunlarda Travma Sonrası Stres bozuklu yada Akut Stres
Bozukluğu şüphesi için bir uzman ile görüşmek gerekmektedir.
Travma sonrası stres bozukluğu ciddi ancak tedavi edilebilir bir rahatsızlıktır.

TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU BELİRTİLERİ

Travmatik olay sonrasında oluşan belirtiler, olaya ve kişiye göre değişiklikler
gösterebilir. Genel olarak belirtiler;
● Yaşanan olayı sıkıntı verici şekilde, tekrar tekrar hatırlamak.
● Olaya dair tekrarlayıcı ve sıkıntı veren rüyalar görmek.
● Olayı sanki yeniden yaşıyormuş gibi hissetme, davranma ve halüsinasyonlar görmek.
(Flashback epizodları)
● Travmatik olaya bir yönü ile benzeyen ya da çağrıştıran durumlara karşı yoğun sıkıntı
hissetme ve fiziksel tepkiler vermek
● Travmatik olayla ilişkili kişi, yer, nesne ya da durumlardan kaçmak ve kaçınmaya
çalışmak.
● Sürekli olarak olumsuz duygular içerisinde olmak.
● Olumlu duyguları karşı hissizleşmek.
● Çevreye ve kendine dair olumsuz beklentiler ve inançlar içerisinde olmak.( Kimseye
güven olmaz, herkes bana zarar vermek istiyor, ben kötü biriyim)
Şeklinde, kişinin travmatik olaya dair çeşitli kaçınma davranış, olumsuz duygular ve
zorlantılar deneyimlediği, travmatik olayın sebebi ve sonuçlarına dair gerçekçi olmayan
çarpık düşünceleri temel alarak sıralayabiliriz. Travma sonrası stres bozukluğu kaynaklı
oluşan diğer psikolojik rahatsızlıkların teşhisi ve tedavisi için bir uzmandan yardım almak
gerekmektedir.

TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU TEDAVİSİ

Travma sonrası stres bozukluğunu, kırık bir kemiğe benzetebiliriz. Pek çok
rahatsızlıkta olduğu gibi vücudumuz kırılan kemiklerimizi hatta travmalarımızı bile kendi
kendine onarabilse de, yanlış kaynamış bir kırığı tedavi etmek çok daha zahmetli, zor ve acı
verici olabilir.
Travma sonrası stres bozukluğu tedavisinde etkinliği kanıtlanmış tedaviler arasında
Bilişsel Davranışçı Terapi, Kontrol Odaklı Davranış Tedavisi, Kognitif İşlemleme Terapisi,
Uzatılmış Maruz Bırakma Terapisi ve EMDR gibi terapi ekolünün yanı sıra, gerekli
durumlarda hekim kontrolünde ilaç tedavisi de yer alır.
Tedavinin asıl amacı, danışanın travma sonucunda oluşan çarpık ve işlevsiz
düşünceleri, kaçınma davranışları ve olumsuz duygulanımlarını terapist kontrolünde çeşitli
teknikler ile azaltmak ve kontrol edilebilir seviyelere çekmek, ayrıca danışanın doğal iyileşme
sürecine ve terapiye uygun destekleyici çevre geliştirmesine yardımcı olmaktır.